İçindekiler
ASD: Göründüğünden Daha Fazlası
ASD’yi herkesin farklı olduğu, geniş bir yelpaze olarak düşünün. Farklı tezgahların olduğu kalabalık bir pazarı hayal edin. Uzmanlar bunu üç “ihtiyaç seviyesi” olarak düzenlemeye çalışmıştır:
- Seviye 1: Rutin burada bir dosttur. Bu bireyler genelde sosyal işleri anlamayı, neden tavuğun yoldan geçtiğini anlamaya çalışmak gibi bulurlar—bırakın kalsın.
- Seviye 2: Daha fazla yardıma ihtiyaç duyulur. Sosyalleşme bir lise dersi olsaydı, biraz ek ders gerekir.
- Seviye 3: Sosyal etkileşimler mi? Hayır! Su kaçıran bir kediyi düşünün. Büyük iletişim boşlukları ve değişime nefret (çoğunlukla nefret) ilişkisi hakimdir.
Teşhis kitabı, duyusal sorunları ve çoğumuzun kaçırabileceği şeylere olan çılgın odaklanmayı içerir—bir tür süper güç ama iki ucu keskin bir kılıç gibi.
Ruh Sağlığı Engelleri
Şimdi eğlenceli kısım—ironi var, dostlar. Gösterinin yardımcı oyuncuları anksiyete, depresyon, OKB, DEHB ve uyku çılgınlığıdır. Yani kim uykuya ihtiyaç duyar ki, değil mi? Aa dur…
Anksiyete
Şoke edici bir şey: Sosyal belirsizlik, birçok ASD’li için anksiyeteyi artırır. İlk buluşma heyecanı gibi düşünün—on kat daha fazla, 24/7. 2009 yılına ait bir çalışmaya göre, ASD’li çocukların %40’a yakını anksiyete ile karşı karşıya kalıyor.
Depresyon
Otizmin karanlık tarafı. ASD’li yetişkinlerin %20-30’u bu kara deliğe düşüyor. Sosyal duvarlar, zorbalık, o eski düşük benlik saygısı—depresyon burada ev kurmaktan hoşlanır, bir çalışmaya göre (Hudson ve diğ., 2019).
OKB
Tekrarlayan eylemlerle dolu karmaşık bir ağ. Bu ASD davranışı mı yoksa tam olarak OKB mi? Bazen söylemek zor. ASD’li kişilerin %17’sinin OKB semptomlarına da sahip olduğu söyleniyor.
DEHB
İki saatlik bir dersi neon ışıkların yanıp söndüğü bir ortamda dinlemeye çalıştığınızı düşünün. ASD’li çocukların %30-60’ı aynı zamanda DEHB ile de baş etmek durumunda. Ne eğlence ama, değil mi?
Uyku Bozuklukları
İyi bir gece uykusu lüksünü unutun—uyku araştırmacılarına göre %80 oranında kesintilerle karşı karşıya kalınıyor. Biteviye dönmeler ve bükülmeler oyunun adıdır.
Azim, Cesaret ve Stratejiler
Hayat kolay değil, ama kayalık yolları pürüzsüz hale getirebilecek şeyleri konuşalım.
Terapi
BDT, ABA, vesaire. Hepsi etkileyici geliyor, değil mi? Bilişsel Davranışçı Terapi, anksiyeteyi azaltmaya yardımcı oluyor. Büyü, düşünce kalıplarını yeniden düzenlemekte yatıyor—bir çeşit zihinsel dosya dolabı; dağınıktan düzenliye.
Sosyal beceri eğitimi bir sosyal GPS gibidir, ASD’li bireyleri yabancı bir alanmış gibi hissettiren durumlarda yönlendirir—çünkü, dürüst olalım, onlar için sıkça öyledir.
İlaçlar
Otizm için bir “sihirli hap” yok ama anksiyete ve depresyon ele alınabilir. SSRI’lar ve DEHB ilaçları biraz rahatlama sağlar.
Yaşam Tarzı Püf Noktaları
Şuraya biraz daha az şeker, buraya biraz daha Zz’ler belki. Diyet, egzersiz, uyku rutinleri. Evet, basit görünüyor ama uygulamak, bir küçük çocuğu brokoli yemeye ikna etmeye benziyor—zor ama başarısızsanız değiyor.
Farkındalık
Burada beyninize rahatlaması gerektiğini söylersiniz. Meditasyon, birkaç derin nefes, bilindik şeyler. Çalışmalar, farkındalığın kaos içinde zen getirebileceğini söylüyor (Ridderinkhof ve diğ., 2018).
İnsanlar ve Mekan
Aileler, okullar, işler—herkes bir role sahiptir. Misafirperver bir ortam oluşturun ve daha da önemlisi, zorlukların testine dayanabilecek kalıcı ilişkiler kurun.
Teknolojik Büyü
Teknoloji, kim? Konuşma cihazları ve beceri uygulamaları—her bir küçük yenilik, ileriye doğru bir adım, yolculukta küçük bir sevinç eşittir.
Sonuç
ASD ile bağlantılı ruh sağlığının nasıl bir şey olduğuna dair bir fikir çizdik ve her şey Everest Dağı’na tırmanmak gibi hissetse de—başarılabilir. Terapi kokteyli, günlük hayata yapılan ince ayarlar ve doğru destekle, ASD’li kişiler başa çıkmaktan memnun olmaya, hatta gelişmeye geçebilirler. Bu bir köy gerektirir, dostlar—bir iş birliği çabası. Daha fazla anlayış ve araştırma ile—kim bilir? Belki spektrum üzerindeki kişilere daha dolu, daha zengin hayatlar yaşamalarına yardımcı olacak şekilde yol gösterebiliriz. Ay’a insan indirdiğimize göre, herkes için daha mutlu bir yaşam hedeflemenin nesi yanlış? Olmaz mı?
Hayatını dönüştürmeye hazır mısın? Hemen indir ↴
1M+ kişinin zihinsel sağlık, alışkanlıklar ve mutluluğu iyileştirmek için Hapday'ın yapay zeka destekli araçlarını kullandığı topluluğa katıl. Kullanıcıların %90'ı 2 hafta içinde olumlu değişiklikler bildiriyor.
